[Giải nghĩa]

Nguyên chỉ việc xuất binh không có lý do gì. Hiện phiếm chỉ làm việc không có lý do chính đáng.

[Xuất xứ]

“Hán Thư • Cao Đế kỷ thượng” của Ban Cố đời Hán.

Sở Hoài Vương có ước hẹn trước với các tướng lĩnh quân khởi nghĩa, ai tiến vào Hàm Dương trước thì làm vua Tần. Hạng Vũ tiến vào Hàm Dương sau, nhưng lại tự phong mình là Tây Sở Bá Vương, phong cho Lưu Bang vốn là người vào Hàm Dương trước là Hán Vương, khiến Lưu Bang phải chạy sang Ba Thục. Hạng Vũ ôm hận Sở Hoài Vương, bí mật phái người giết chết ông.

Những việc làm này của Hạng Vũ khiến cho các chư hầu vô cùng bất mãn. Hán Vương Lưu Bang lĩnh binh đến Lạc Dương, Đổng Công nói với Lưu Bang: “Tôi nghe nói thuận theo đạo đức làm người, thì hưng thịnh, trái ngược với đạo đức làm người, thì diệt vong. Không có lý do chính đáng, làm đại sự không thể thành công. Hạng Vũ giết quân vương, làm cho người thiên hạ đều oán ghét. Ngài sao không mượn cơ hội này, lĩnh binh thảo phạt Hạng Vũ, bốn biển đều ngưỡng mộ đức hạnh của ngài. Như vậy, ngài cũng giống như Chu Vũ Vương thảo phạt Trụ Vương, dấy quân nhân nghĩa.”

Lưu Bang lập tức vì Nghĩa Đế phát tang, lệnh cho ba quân tất cả đều mặc áo trắng, còn mình thì để trần tay trái, cất tiếng khóc lớn, cúng tế liền ba ngày. Tiếp theo, Lưu Bang lại phái sứ giả truyền tin cho các chư hầu khác: “Thiên hạ đồng thuận lập Nghĩa Đế, chúng ta làm thần tử tôn ngài làm vua. Hiện tại Hạng Vũ sát hại Nghĩa Đế, thật là đại nghịch bất đạo. Ta phải dấy quân nhân nghĩa, cùng các ông thảo phạt kẻ sát hại Nghĩa Đế.” Sở Hán tranh hùng bắt đầu từ đó.

Tác giả: Tề Chỉnh Thăng chỉnh lý

Nguồn: Chánh Kiến