Bắp cải tuy vẫn được sử dụng như một món rau phổ thông với giá trị dinh dưỡng cao, nhưng dược tính kỳ diệu của nó có thể dùng để chữa bệnh thì không phải ai cũng biết…

Rau Cải bắp (bắp cải) thuộc họ Cải (Brassicaceae) với thân thảo to và cứng, cây hầu như không có thân. Bắp cải có màu xanh nhạt, xanh đậm hoặc tím. Người ta có thể dễ dàng tìm thấy các loại bắp cải này trong các món ăn quen thuộc của người Việt, nhưng giá trị của loại rau này không chỉ dừng lại ở đó…

Bắp cải được viết trong sách cổ

Trong cuốn “Bản thảo thập di” (1) viết rằng: Bắp cải có công dụng “bồi bổ cốt tuỷ, có lợi cho lục phủ ngũ tạng, có lợi cho khớp, thông kinh kết khí, làm sáng tai mắt, cải thiện sức khỏe của người thiếu ngủ, có ích cho tâm lực, giúp khỏe gân xương, bài trừ khí ứ tắc trong tim”.

Trong cuốn “Tổng hợp các kinh nghiệm kỳ diệu và các biện pháp bí mật trong sử dụng thuốc Trung Y” có đề cập đến một số công dụng kỳ diệu của bắp cải như sau:

“Một người bị chảy máu dạ dày rất nặng, bệnh viện trả về và khuyên gia đình nên chuẩn bị hậu sự. Khi sắp lâm chung, đột nhiên người này sống lại, máu ngưng chảy, nhưng thân thể rất yếu nhược, mặt tái xanh vì mất máu. Người nhà không có tiền mua các loại thuốc bổ đắt tiền, chỉ đành có thể ngày ngày cho người bệnh ăn Bắp cải.

Một thời gian sau, thân thể người bệnh ngày càng phục hồi tốt lên, bệnh chảy máu dạ dày cũng tự dưng biến mất. Lại mang đi khám lại, kết quả cho thấy còn tốt hơn, sớm hồi phục hơn so với những người khác sử dụng thuốc bổ. Điều này quả là một trường hợp kỳ lạ”.

Danh y Lý Thời Trân để lại Bản thảo cương mục, trong đó cũng có ghi chép về bắp cải: là loại thực phẩm có vị ngọt, tính bình, có thể lợi thận bổ tuỷ, mầm bắp cải còn có thể trị chứng mất ngủ. Ăn bắp cải có thể gia tăng thể lực, tinh thần chuyển biến tốt, tăng cường tuần hoàn não, nên giấc ngủ sâu và ít mộng mị.

Thành phần vitamin trong bắp cải

Trong bắp cải có chứa rất nhiều vitamin như A, B, C, K, axit folic, khoáng chất… cùng nhiều chất khác có lợi cho sức khoẻ như chất xơ, gluxit và một số chất chống oxy hóa. Tây Y xếp bắp cải vào 1 trong 5 loại rau có nhiều dinh dưỡng nhất, còn Đông Y coi bắp cải như “vua của các loại rau” – vì ngoài lợi ích về dinh dưỡng, nó còn được sử dụng như một vị thuốc.

Tác dụng thần kỳ của bắp cải

Giới y học hiện đại đã thừa nhận các công dụng của bắp cải như sau:

Tốt cho dạ dày, trị viêm loét dạ dày, ruột, nhuận tràng

Bắp cải lên men có chứa nhiều lợi khuẩn, làm tăng sức đề kháng và ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng ruột kết. Đặc biệt, trong bắp cải còn chứa vitamin U. Vitamin U giúp chữa trị các bệnh đau dạ dày, viêm loét dạ dày, và rối loạn tiêu hoá. Tuy nhiên, vitamin U sẽ biến mất khi bị đun nóng ở nhiệt độ cao nên nhiều người thường uống nước ép bắp cải hoặc bóp muối và ăn sống.

Giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, chống lão hoá, phòng thoái hoá gân cốt

Chỉ 100 gam cải bắp là có thể cung cấp tới 60% nhu cầu vitamin C mỗi ngày cho một người trưởng thành, một cây cải bắp với kích cỡ trung bình là thoải mái vitamin C cho cả gia đình với bốn thành viên. Cơ thể đầy đủ vitamin C sẽ đảm bảo độ bền của sụn, khớp, cơ bắp, đồng thời có tác dụng chống lão hóa. Ngoài ra trong bắp cải còn chứa lưu huỳnh, cũng giúp bảo vệ cơ thể khỏi các nguy cơ mắc ung thư hay các bệnh mãn tính.

Tốt cho tim mạch, não bộ và thị lực

Flavonoid xuất hiện cực nhiều trong ca cao và sô-cô-la đen, đồng thời cũng xuất hiện trong bắp cải. Thường xuyên bổ sung flavonoid có thể làm sạch mạch máu, tăng độ bền thành mạch, và ổn định hoạt động của tim. Do đó ăn bắp cải có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mạch vành, cao huyết áp, thiếu máu cơ tim,…

Cũng có trong bắp cải, Vitamin K là thành phần cần thiết để sản sinh sphingolipids – vỏ bao quanh các tế bào thần kinh, ngăn ngừa tổn thương thần kinh hay các chứng bệnh suy giảm trí nhớ, Alzheimer…

Bắp cải giàu beta-carotene – là tiền chất của vitamin A, có tác dụng bảo vệ thị lực, ngăn chặn ảnh hưởng của gốc tự do đối với võng mạc và giảm nguy cơ đục thủy tinh thể. Hợp chất này cũng còn tác dụng làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng ở người cao tuổi.

Cũng có thể thấy một bộ chất chống oxy hóa quen thuộc ở đây: vitamin C và K, flavonoid, anthocyanin – những chất chống oxy hóa mạnh, giúp ngăn ngừa thoái hóa thần kinh và giữ cho não bộ được ổn định.

Bắp cải không phải ai cũng có thể dùng…

1. Người có chức năng tuyến giáp thấp: Bắp cải có chứa Thiocyanate, làm giảm khả năng hấp thụ i-ốt, ảnh hưởng đến các hormon thuộc tuyến giáp, làm giảm chức năng của tuyến này. Đồng thời Goitrin trong bắp cải có thể gây bướu cổ, người bị rối loạn tuyến giáp nên thận trọng khi dùng.

2. Người bị tràng vị hư hàn, nên tránh ăn đồ sống, đặc biệt là bắp cải tím. Nên ăn kết hợp với gừng tươi.

3. Người đang sử dụng thuốc chống đông máu nên cân nhắc trước khi bổ sung bắp cải vào chế độ ăn, bởi Vitamin K trong bắp cải là một chất tự nhiên giúp làm đông máu, nên có thể làm giảm hiệu quả thuốc.

4. Người đang bị suy thận nặng hoặc đang chạy thận nhân tạo: ăn bắp cải làm tăng lượng natri bài tiết qua nước tiểu, làm thận phải làm việc nhiều hơn.

Cần lưu ý rằng một số chất trong bắp cải có thể bị giảm đáng kể ở nhiệt độ cao, nhất là các chất chống oxy hoá. Do đó chỉ nên nấu bắp cải chín tới để đảm bảo dinh dưỡng hay rửa sạch bắp cải nếu muốn ăn sống để tránh các bệnh về tiêu hoá và đường ruột.

(1) Sách nghiên cứu về cây cỏ được thu thập lại từ những điều bị thất truyền.

Hoàng Hoa 

Theo NTD Việt Nam